FFransa Cumhurbaşkanı, emeklilik reformunu parlamentodan yeni geçirmişti. Almanya’daki iktidar koalisyonu, Sol Parti ve CSU’nun parlamento grup haklarını elinden alabilecek bir parlamento reformu için bastırmıştı. Peki Brandenburg Kapısı’ndaki gösteri neye karşıydı? İsrail’de yargı reformuna karşı.
İsrail’de demokrasinin ortadan kaldırıldığı iddiasına karşı Berlin’de gösteri yapan göstericilerin çoğu, -Siyonizm olsun ya da olmasın- burada geçici ya da kalıcı olarak yaşayan Alman pasaportlu İsraillilerdi. Başta Tel Aviv olmak üzere İsrail şehirlerinde Benjamin Netanyahu’nun sağcı hükümet koalisyonunun yargı reformlarını protesto edenlerin çoğunluğu gibi, onlar da sol-liberal, din dışı veya katı bir şekilde dindar olmayanlar olma eğilimindeler.
20. yüzyılda İsrail devletini yaratan ve şekillendiren Avrupalı Yahudiler grubuna aitler. Ve bu göstericilerin öfkesi ve korkusu, her şeyden önce, artık ülkeyi şekillendiremeyecekleri ya da çok daha uzun süre dayanamayacakları hissiyle ilgili.
ayrıca oku
aşırı sağ ile koalisyon
Netanyahu’nun reformu kısmen sorunlu olabileceği için; demokrasinin ortadan kaldırılması anlamına gelmez. Halkın özgürce seçilmiş temsilcilerinin yönetimi olarak anlaşılırsa, bir bakıma demokrasiyi güçlendirir. Örneğin, parlamento temsilcilerine Yüksek Mahkeme üyelerinin seçiminde, mahkemenin az çok otokratik olarak yeni üyeler alabildiği eskiye kıyasla daha fazla söz hakkı verilecektir.
ABD’de Yüksek Mahkeme yargıçları olan “Supremes”, Başkan tarafından seçilir ve Senato tarafından onaylanır. İngiltere’de, başbakanın önerisi üzerine kral tarafından atanırlar. Almanya’da, Federal Anayasa Mahkemesi yargıç seçme komitesi, 16 eyalet adalet bakanı ve Federal Meclis tarafından atanan 16 üyeden oluşur. Kuvvetler ayrılığı burada da kesinlikle mutlak değildir.
Demokrasi, hukukun üstünlüğü ile çevrelenmeyi gerektirir
Netanyahu ayrıca parlamentoya Yüksek Mahkeme’nin kararlarını bozma hakkı vermek istiyor. Basit çoğunluk yeterli olacaktır. Ancak kanun çıkaran aynı çoğunluğun kanunu mahkemenin itirazına karşı da uygulayabilmesi sorunludur.
Çünkü demokrasi -çoğunluğun yönetimi-, 2000’lerin parlamenter reformlarında olduğu gibi, azınlığın baskısına dönüşmemesi için, hukukun üstünlüğü, anayasa, yasalar ve yargı tarafından kuşatılması gerekir. Alman yönetim koalisyonu. Bu kasa için farklı modeller mevcuttur. İsrail’i eski zorunlu güç olan İngiltere ile karşılaştıralım. Her iki ülke de yazılı bir anayasa olmadan yönetiyor. İsrail’de ikinci bir parlamento odası da yok.
Britanya’da var, ancak Lordlar Kamarası seçilmedi ve – devlet kilisesinin bazı başpiskoposları, aynı zamanda “Hahambaşı” gibi – ya da önceki hükümetleri zorunlu kıldıkları için makamları sayesinde koltuk sahibi insanlardan oluşuyor.
ayrıca oku
İsrail’in ilk yıllarında Yüksek Mahkeme yoktu. Birleşik Krallık’ta bu sadece 2003’ten beri var. İsrail’de Yüksek Mahkeme, ülkenin yasal ilkelerine aykırı bulduğu yasaları bozabilir. Parlamenter egemenlik doktrininin uygulandığı Britanya’da, Yüksek Mahkeme’nin bunu yapmasına izin verilmez. İngiliz demokrasisi tuhaf gelebilir ama kimse Britanya’nın demokrasi olmadığını öne sürmüyor.
Reformun özel hükümleri, İsrailli göstericilerin öfkesine daha az neden oluyor. Yüksek Mahkeme, ülkenin laik seçkinlerinin son kalelerinden biridir. Bu nedenle, bu korkmuş seçkinlerin etrafında toplandığı bayrak haline gelir. İsrail’in demografisi hızla değişiyor.
Nüfusun yüzde 20’sinden fazlası, tüm medeni haklara sahip Araplardır. Yahudiler arasında, ultra-Ortodoks olarak adlandırılan Haredim, en hızlı büyüyen grubu oluşturuyor. Harediler arasında bir kadının ortalama 7,1 çocuğu var; Araplar dahil İsrail’de ortalama kadın başına 2,9 çocuktur.
İsrail’de kültürel ve politik zıtlıklar var
Haredimlerin sayısı her beş yılda bir ikiye katlanıyor ve bu on yılın sonunda neredeyse Araplarınki kadar olacak, hatta yüzyılın sonunda nüfusun çoğunluğunu oluşturacak.
Dindar olmayan veya katı dindar olmayan Yahudiler arasında ise Fas, Irak veya Yemen gibi Arap ülkelerinden sürülen veya Etiyopya’dan gelen Yahudiler ile Avrupa kökenli Yahudiler arasında kültürel ve siyasi farklılıklar bulunmaktadır.
Yine, Ukrayna ve Rusya’dan yeni gelenler de dahil olmak üzere eski Sovyetler Birliği’nden gelen göçmenler ile devleti kuran solcu Siyonist çoğunluğun torunları arasında farklılıklar var. İsrail’e desteğini pazarlamaktan hoşlanan AfD, İsrail’i “beyaz yerleşimci bir devlet” olarak gören solda olduğu gibi, İsrail toplumunun renkli karakterini görmezden geliyor.
ayrıca oku
Netanyahu’nun koalisyonu, dindar sağdan partileri dahil ederek İsrail toplumunun renkli karakterini hesaba katıyor. Asıl sorun, Arap partileri de dahil olmak üzere İsrail toplumunun hâlâ ılımlı merkezinin parlamentoda çoğunluk sağlayamaması.
Ancak tüm Almanların anlaması gereken şey şudur: Siyonizm, Yahudilerin kendi devletlerine ihtiyaçları olduğu doktrinidir. Sadece Almanya’da yoklukları her anma töreninde yüksek sesle ve ikiyüzlü bir şekilde ağıt yakılan Yahudiler değil; sadece asimile edilmiş ve kültürlü pislikler değil, Yahudiler, nokta. Daniel Barenboim veya Avi Primor gibi bizim gibi insanlardan oluşan bir İsrail’i sevmek, bazı aşırı sağ ve aşırı sol ideologlar dışında kolaydı.
Ancak, nüfusun büyük bir kısmı Heinrich Heine’den çok ştetl kültürüyle, Batı’nınkinden çok Arap dünyasının gelenekleriyle ilgiliyken, İsrail’in güvenliği hâlâ Alman raison d’etat’ının bir parçası mı? Yahudi devleti, kısacası, daha az Avrupalı irade? Yapmalı ve yapmalıdır, çünkü demografik özellikler amansız ve yargı reformu konusundaki tartışmalar sadece başlangıç.
WELT podcast’lerimizi buradan dinleyebilirsiniz.
Gömülü içeriğin görüntülenmesi için, üçüncü taraf sağlayıcılar olarak gömülü içeriğin sağlayıcıları bu izni talep ettiğinden, kişisel verilerin iletilmesi ve işlenmesi için geri alınabilir onayınız gereklidir. [In diesem Zusammenhang können auch Nutzungsprofile (u.a. auf Basis von Cookie-IDs) gebildet und angereichert werden, auch außerhalb des EWR]. Anahtarı “açık” konumuna getirerek, bunu kabul etmiş olursunuz (herhangi bir zamanda iptal edilebilir). Buna, GDPR Madde 49 (1) (a) uyarınca belirli kişisel verilerin ABD dahil üçüncü ülkelere aktarılmasına verdiğiniz onay da dahildir. Bununla ilgili daha fazla bilgi bulabilirsiniz. Onayınızı istediğiniz zaman anahtar ve sayfanın alt kısmındaki gizlilik aracılığıyla geri çekebilirsiniz.
abonelikPodcast’i Spotify, Apple Podcasts, Amazon Music’e veya doğrudan RSS beslemesi aracılığıyla yükleyin.
İsrail’de demokrasinin ortadan kaldırıldığı iddiasına karşı Berlin’de gösteri yapan göstericilerin çoğu, -Siyonizm olsun ya da olmasın- burada geçici ya da kalıcı olarak yaşayan Alman pasaportlu İsraillilerdi. Başta Tel Aviv olmak üzere İsrail şehirlerinde Benjamin Netanyahu’nun sağcı hükümet koalisyonunun yargı reformlarını protesto edenlerin çoğunluğu gibi, onlar da sol-liberal, din dışı veya katı bir şekilde dindar olmayanlar olma eğilimindeler.
20. yüzyılda İsrail devletini yaratan ve şekillendiren Avrupalı Yahudiler grubuna aitler. Ve bu göstericilerin öfkesi ve korkusu, her şeyden önce, artık ülkeyi şekillendiremeyecekleri ya da çok daha uzun süre dayanamayacakları hissiyle ilgili.
ayrıca oku
aşırı sağ ile koalisyon
Netanyahu’nun reformu kısmen sorunlu olabileceği için; demokrasinin ortadan kaldırılması anlamına gelmez. Halkın özgürce seçilmiş temsilcilerinin yönetimi olarak anlaşılırsa, bir bakıma demokrasiyi güçlendirir. Örneğin, parlamento temsilcilerine Yüksek Mahkeme üyelerinin seçiminde, mahkemenin az çok otokratik olarak yeni üyeler alabildiği eskiye kıyasla daha fazla söz hakkı verilecektir.
ABD’de Yüksek Mahkeme yargıçları olan “Supremes”, Başkan tarafından seçilir ve Senato tarafından onaylanır. İngiltere’de, başbakanın önerisi üzerine kral tarafından atanırlar. Almanya’da, Federal Anayasa Mahkemesi yargıç seçme komitesi, 16 eyalet adalet bakanı ve Federal Meclis tarafından atanan 16 üyeden oluşur. Kuvvetler ayrılığı burada da kesinlikle mutlak değildir.
Demokrasi, hukukun üstünlüğü ile çevrelenmeyi gerektirir
Netanyahu ayrıca parlamentoya Yüksek Mahkeme’nin kararlarını bozma hakkı vermek istiyor. Basit çoğunluk yeterli olacaktır. Ancak kanun çıkaran aynı çoğunluğun kanunu mahkemenin itirazına karşı da uygulayabilmesi sorunludur.
Çünkü demokrasi -çoğunluğun yönetimi-, 2000’lerin parlamenter reformlarında olduğu gibi, azınlığın baskısına dönüşmemesi için, hukukun üstünlüğü, anayasa, yasalar ve yargı tarafından kuşatılması gerekir. Alman yönetim koalisyonu. Bu kasa için farklı modeller mevcuttur. İsrail’i eski zorunlu güç olan İngiltere ile karşılaştıralım. Her iki ülke de yazılı bir anayasa olmadan yönetiyor. İsrail’de ikinci bir parlamento odası da yok.
Britanya’da var, ancak Lordlar Kamarası seçilmedi ve – devlet kilisesinin bazı başpiskoposları, aynı zamanda “Hahambaşı” gibi – ya da önceki hükümetleri zorunlu kıldıkları için makamları sayesinde koltuk sahibi insanlardan oluşuyor.
ayrıca oku
İsrail’in ilk yıllarında Yüksek Mahkeme yoktu. Birleşik Krallık’ta bu sadece 2003’ten beri var. İsrail’de Yüksek Mahkeme, ülkenin yasal ilkelerine aykırı bulduğu yasaları bozabilir. Parlamenter egemenlik doktrininin uygulandığı Britanya’da, Yüksek Mahkeme’nin bunu yapmasına izin verilmez. İngiliz demokrasisi tuhaf gelebilir ama kimse Britanya’nın demokrasi olmadığını öne sürmüyor.
Reformun özel hükümleri, İsrailli göstericilerin öfkesine daha az neden oluyor. Yüksek Mahkeme, ülkenin laik seçkinlerinin son kalelerinden biridir. Bu nedenle, bu korkmuş seçkinlerin etrafında toplandığı bayrak haline gelir. İsrail’in demografisi hızla değişiyor.
Nüfusun yüzde 20’sinden fazlası, tüm medeni haklara sahip Araplardır. Yahudiler arasında, ultra-Ortodoks olarak adlandırılan Haredim, en hızlı büyüyen grubu oluşturuyor. Harediler arasında bir kadının ortalama 7,1 çocuğu var; Araplar dahil İsrail’de ortalama kadın başına 2,9 çocuktur.
İsrail’de kültürel ve politik zıtlıklar var
Haredimlerin sayısı her beş yılda bir ikiye katlanıyor ve bu on yılın sonunda neredeyse Araplarınki kadar olacak, hatta yüzyılın sonunda nüfusun çoğunluğunu oluşturacak.
Dindar olmayan veya katı dindar olmayan Yahudiler arasında ise Fas, Irak veya Yemen gibi Arap ülkelerinden sürülen veya Etiyopya’dan gelen Yahudiler ile Avrupa kökenli Yahudiler arasında kültürel ve siyasi farklılıklar bulunmaktadır.
Yine, Ukrayna ve Rusya’dan yeni gelenler de dahil olmak üzere eski Sovyetler Birliği’nden gelen göçmenler ile devleti kuran solcu Siyonist çoğunluğun torunları arasında farklılıklar var. İsrail’e desteğini pazarlamaktan hoşlanan AfD, İsrail’i “beyaz yerleşimci bir devlet” olarak gören solda olduğu gibi, İsrail toplumunun renkli karakterini görmezden geliyor.
ayrıca oku
Netanyahu’nun koalisyonu, dindar sağdan partileri dahil ederek İsrail toplumunun renkli karakterini hesaba katıyor. Asıl sorun, Arap partileri de dahil olmak üzere İsrail toplumunun hâlâ ılımlı merkezinin parlamentoda çoğunluk sağlayamaması.
Ancak tüm Almanların anlaması gereken şey şudur: Siyonizm, Yahudilerin kendi devletlerine ihtiyaçları olduğu doktrinidir. Sadece Almanya’da yoklukları her anma töreninde yüksek sesle ve ikiyüzlü bir şekilde ağıt yakılan Yahudiler değil; sadece asimile edilmiş ve kültürlü pislikler değil, Yahudiler, nokta. Daniel Barenboim veya Avi Primor gibi bizim gibi insanlardan oluşan bir İsrail’i sevmek, bazı aşırı sağ ve aşırı sol ideologlar dışında kolaydı.
Ancak, nüfusun büyük bir kısmı Heinrich Heine’den çok ştetl kültürüyle, Batı’nınkinden çok Arap dünyasının gelenekleriyle ilgiliyken, İsrail’in güvenliği hâlâ Alman raison d’etat’ının bir parçası mı? Yahudi devleti, kısacası, daha az Avrupalı irade? Yapmalı ve yapmalıdır, çünkü demografik özellikler amansız ve yargı reformu konusundaki tartışmalar sadece başlangıç.
WELT podcast’lerimizi buradan dinleyebilirsiniz.
Gömülü içeriğin görüntülenmesi için, üçüncü taraf sağlayıcılar olarak gömülü içeriğin sağlayıcıları bu izni talep ettiğinden, kişisel verilerin iletilmesi ve işlenmesi için geri alınabilir onayınız gereklidir. [In diesem Zusammenhang können auch Nutzungsprofile (u.a. auf Basis von Cookie-IDs) gebildet und angereichert werden, auch außerhalb des EWR]. Anahtarı “açık” konumuna getirerek, bunu kabul etmiş olursunuz (herhangi bir zamanda iptal edilebilir). Buna, GDPR Madde 49 (1) (a) uyarınca belirli kişisel verilerin ABD dahil üçüncü ülkelere aktarılmasına verdiğiniz onay da dahildir. Bununla ilgili daha fazla bilgi bulabilirsiniz. Onayınızı istediğiniz zaman anahtar ve sayfanın alt kısmındaki gizlilik aracılığıyla geri çekebilirsiniz.
abonelikPodcast’i Spotify, Apple Podcasts, Amazon Music’e veya doğrudan RSS beslemesi aracılığıyla yükleyin.